Powrót do słownika

Słownik pojęć zegarmistrzowskich

Na skróty:
Zegarki i Pasja

Koronka - element zegarka naręcznego i kieszonkowego, najczęściej w formie niewielkiego pokrętła połączonego z wałkiem naciągu, przeznaczonego do nastawiania zegarka, ustawienia daty oraz innych wskazań i komplikacji. W zegarkach mechanicznych służy również do nakręcania sprężyny głównej. Pierwszy projekt pokrętła do nakręcania i ustawiania zegarka przypisuje się angielskiemu zegarmistrzowi Johnowi Arnoldowi w 1820 roku. W 1830 roku Breguet dostosował ten system do miniaturowych zegarków, a w 1838 roku rozwiązanie opatentował Louis Audemars w Le Brassus. W 1844 r. Adrien Philippe wynalazł i opatentował przesuwny mechanizm zębatkowy, który stał się standardowym rozwiązaniem w zegarmistrzostwie.

Koronka zegarka naręcznego lub kieszonkowego może pełnić kilka funkcji. Należą do nich:

  • zmiana i korygowanie ustawień czasu;
  • ustawianie czasu z drugiej strefie czasowej;
  • ustawienia bieżącej daty;
  • obsługiwanie wskazań wiecznego kalendarza;
  • nakręcania sprężyny napędowej (w zegarkach mechanicznych z manualnym naciągiem);
  • zatrzymywania zegarka.


Koronka w zegarku może przybierać również różne kształty. Najczęściej stosowane formy koronek.

  • Walec: prosty, klasyczny, walcowaty kształt. To forma najczęściej spotykana w zegarkach naręcznych.
  • Cebula: swoją nazwę zawdzięcza charakterystycznemu kulistemu kształtowi i rowkom przypominającym cebulę.
  • Stożek: rodzaj koronki opracowany specjalnie do zegarków lotniczych. Koronkę w formie zaokrąglonego diamentu można było łatwo obsługiwać nawet w rękawicach pilota.
  • Kaboszon: rodzaj biżuteryjnej koronki. Nazwa odnosi się do cięcia kamienia szlachetnego, które jest płaskie u dołu i wypukłe u góry. Może być zdobiona kamieniami szlachetnymi czy polerowanym minerałem (patrz: Kaboszon).
  • Pusher (przycisk): typ koronki stosowany w chronografach. Pusher służy do uruchamiania funkcji chronografu (start, stop i reset). Jego odmianą jest monopusher, czyli przycisk sterujący wszystkimi funkcjami stopera.
  • Wpuszczona koronka: koronka, która jest zintegrowana z kopertą (np. w zegarku Chopard Monte Carlo).
Autor: zespół Pro Watches s.c.

Pojęcia na literę "K"

K